Lichaamstaal van hond en baasje in stresssituaties - Stressdossier ontrafeld

11 oktober 2014

…………………………………………………………………………………………………………………

Situaties waarin stress wordt ervaren brengen vaak gevoelens van angst en onzekerheid met zich mee. Dit is zowel voor een hond als zijn baasje een ongewenste situatie. Stress werkt vaak verlammend en heeft een negatieve invloed op het denken. Mens en dier zijn erop gericht om situaties waarin ze stress ervaren onder ‘controle‘ te krijgen. Het hebben van controle is hier hetzelde is als kalm blijven. Ook uit de lichaamstaal die hond en baasje in stresssituaties laten zien, blijkt dat kalm blijven de voornaamste drijfveer is. Een hond beschikt over een heel repertoire aan kalmeringssignalen die hij in de strijd gooit om zichzelf en zijn directe omgeving te beïnvloeden. Wat je ook doet…blijf vooral KALM wil een hond met zijn kalmeringssignalen tot uitdrukking brengen. Na een nadere beschouwing van het thema ben ik tot enkele bevindingen gekomen die ik de moeite waard vind om hier te bespreken.

Kalmeringssignalen van de hond

De kalmeringssignalen zijn:

— liggen,

— zitten,

— gapen,

— smakken,

— likken aan de neus,

— knipperen met de ogen

— wegdraaien van de kop,

— op de grond snuffelen,

— langzaam bewegen, stilstaan (bevriezen),

** spelhouding (voorpoten laag op de grond, achterlijf omhoog).

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Het meest opvallend in dit rijtje is het feit dat een hond in een stresssituatie de spelhouding kan aannemen. Dit is een uitnodiging aan de tegenpartij om samen een spelletje te spelen. De hond heeft het goed begrepen want een spelletje spelen zorgt voor ontspanning. Samen een spelletje spelen zorgt ervoor dat zowel de hond als z’n omgeving zich ontspant. Kun je een betere manier bedenken om conflicten (=stress) te vermijden dan samen spelen met je tegenpartij? In de zakenwereld zal dat net zoiets zijn als de tegenpartij uitnodigen voor een partijtje golfen voordat er wordt onderhandeld.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

De ‘signalen’ van het hondenbaasje

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Een welbekend beeld is het beeld van een huilende baby die door zijn moeder/verzorger wordt gekalmeerd. Terwijl de baby huilt wordt het door de moeder over z’n hoofdje en rug gestreeld en langzaam in slaap gewiegd. Doorgaans hebben de handelingen van de moeder een kalmerende invloed op de baby zodat hij stopt met huilen. Tenzij het een ‘huilbaby‘ is natuurlijk. In dat laatste geval kan de baby met zijn langdurig gehuil de omgeving aan het huilen maken 🙂 Datgene wat onze moeders/verzorgers deden om ons als kind te kalmeren blijven we in ons verdere leven (onbewust) eindeloos herhalen. Hier volgt een overzicht van de lichaamstaal van mensen.

Om onszelf te kalmeren in stresssituaties, zie je bijvoorbeeld dat wij (onbewust) wrijven en/of friemelen aan ons:

– voorhoofd,

– wangen,

– nek,

– haar,

– armen.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

In stresssituaties tikken we ook nog met de vingers op tafel en spelen we met onze sierraden (kettingen). Het is aandoenlijk als je ziet dat ook mensen in topfuncties binnen bedrijven (onbewust) tijdens hun presentaties friemelen aan hun gezicht, veelvuldig hun nek aanraken om zichzelf te kalmeren. Ik vraag me soms af: zouden deze topfunctionarissen zich op zo’n moment voelen als dat kleine jongetje in een korte broek of als dat kleine meisje met strikjes in het haar?. Als je hun lichaamstaal bekijkt wordt in ieder geval duidelijk dat in elk volwassen mens een klein jongetje/meisje schuilt, dat in stressvolle situaties gekalmeerd wil worden. Zowel hond als baasje vertonen in stresssituaties lichaamstaal die moet bijdragen tot rust. Wij mensen doen precies hetzelfde wat onze moeders/verzorgers deden om ons te kalmeren toen we een baby waren. Mensen weten van nature welke handelingen ze moeten verrichten om andere mensen te kalmeren. Bijvoorbeeld: mensen wrijven over de rug en armen van hun medemens om te troosten/kalmeren. Een variant hierop is het geven van schouderklopjes aan een ander (“Kop op man…. alles komt goed !“). Elkaar schouderklopjes geven is vooral onder mannen zeer gebruikelijk. Maar… hebben wij niet allemaal (zowel hond als baasje) op z’n tijd een schouderklopje nodig? 😉 Denk daar eens aan.

Tot slot kan geconcludeerd worden dat een hond een vredelievend dier is dat zich in alle bochten wringt om de kalmte te bewaren voor zichzelf en zijn omgeving. Een hond weet instinctief dat hij met zijn lichaamstaal, een kalmerende invloed kan uitoefenen op zijn omgeving. Dat laatste is geheel in eigen belang. Niet vechten maar samen spelen heeft zijn voorkeur. Daar kunnen wij mensen een hoop van leren, nietwaar?.